Vẻ đẹp Làng Đá Mỹ Nghệ Non Nước Đà Nẵng

Làng đá mỹ nghệ Non Nước Đà Nẵng là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời nhất Đà Nẵng. Tọa lạc tại phường Hải Hòa, ngay chân núi danh thắng Ngũ Hành Sơn, làng còn là điểm dừng chân không thể thiếu trong hành trình tham quan thành phố Đà Nẵng.

Lịch sử hình thành làng đá mỹ nghệ Non Nước

Theo phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn, làng đá mỹ nghệ Non Nước được hình thành vào thế kỷ XVIII bởi một người gốc Thanh Hóa tên là Huỳnh Bá Quát. Là con trong một gia đình có truyền thống làm nghề chế tác đá nên Huỳnh Bá Quát rất am tường về nghề việc chọn vân đá cũng như điêu khắc. Vào nửa đầu thế kỷ XVII, khi di cư đến chân núi Non Nước lập nghiệp, nhận thấy cụm núi đá cẩm thạch này quý giá, ông đã ra công khai thác, đục đẽo thành những tấm bia mộ, cối xay, cối giã tiêu, giã thuốc và nhiều món đồ bán cho cư dân quanh vùng. Ban đầu, công việc chế tác đá được thực hiện trong lúc nông nhàn để kiếm thêm nhu nhập. Sau đó, nhận thấy lợi thuận mang lại, ông đã truyền dạy cho con cháu trong gia đình và những người thân cận trong vùng, dần dần hình thành một làng nghề truyền thống.

Những sản phẩm tại Làng đá mỹ nghệ Non Nước

Dưới thời Nguyễn, nghề chế tác đá phát triển thịnh vượng. Nhằm ngăn chặn cư dân làng Quán Khái - ngôi làng làm nghề chế tác đá dưới chân núi Non Nước - khai thác đá với quy mô lớn làm mất đi vẻ đẹp Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng, nhiều chỉ thị cấm khai thác đá làm thủ công, điêu khắc bán ra ngoài tỉnh đã được ban bố.

Liên quan đến sự hình thành làng đá mỹ nghệ Non Nước Đà Nẵng, nhiều câu chuyện nói về Huỳnh Bá Quát cũng được người dân truyền tai nhau. Theo đó, Huỳnh Bá Quát có một người anh trai sinh đôi cũng có tài chọn vân đá, điêu khắc nhưng không tài giỏi như ông. Người anh Huỳnh Bá Quát chế tạo những sản phẩm thông dụng, dễ nhầm lẫn với người khác. Còn ông thì thích làm ra những gì gần gũi với cuộc sống như con trâu nằm nhai cỏ, thôn nữ mang giỏ trái cây… Chính vì thế, dù khó lòng phân biệt được hai người nhưng khi nhìn vào sản phẩm, người dân trong vùng biết ngay đâu là của người anh, đâu là của người em. Tiếng lành đồn xa, một hôm, công sứ Pháp mang theo bức chân dung hoàng đế Pháp đến đặt hàng Huỳnh Bá Quát. Tuy nhiên, ông đã từ chối khéo rằng chỉ làm được những gì gần gũi, còn hoàng đế Pháp quá xa lạ nên ông không làm được. Biết Huỳnh Bá Quát ngầm chống đối, viên công sứ đã ra lệnh bắt giam. Hắn định sáng hôm sau sẽ cho ngựa chiến giẫm nát đôi bàn tay của ông để ông không còn làm ra được sản phẩm nào nữa. Tuy nhiên, trong tối hôm đó, người anh của ông đã bí mật đánh tráo. Vì thế, mới có làng đá mỹ nghệ Non Nước như ngày nay.

Sự phát triền và sản phẩm của làng đá mỹ nghệ Non Nước

Để làm ra một sản phẩm đẹp, các nghệ nhân phải mất rất nhiều công sức

Năm 1975, Hợp tác xã Đá mỹ nghệ Non Nước ra đời. Đến năm 2006, Hội làng nghề truyền thống điêu khắc đá Non Nước được thành lập. Nhờ các hoạt động xúc tiến, giữ gìn làng nghề, hiện nay làng đá mỹ nghệ Non Nước có hơn 20 doanh nghiệp, 430 cơ sở sản xuất và hơn 4.500 lao động và trở thành một trong những địa điểm du lịch Đà Nẵng hấp dẫn nhất.

Các sản phẩm của làng nghề rất đa dạng, từ những vật dụng hàng ngày như cối, cốc, chày, chén, ấm trà bằng đá… cho đến tượng Phật, Quan Âm, thần Vệ Nữ, doanh nhân, nhân sư, sư tử, hổ, báo, đại bàng… Với chất lượng và sự tinh xảo, các sản phẩm của làng nghề không chỉ cung cấp cho khách du lịch và các cơ sở trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia khác như Mỹ, Úc, Nhật Bản… Ngoài ra, nhiều cơ sở cũng tổ chức các lợp dạy nghề cho con em vào học các trường điêu khắc, mỹ thuật và mời các họa sĩ có tên tuổi tạo mẫu mã, kiểu dáng để phục vụ nhu cầu khách hàng.

Năm 2014, làng đá mỹ nghệ Non Nước được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Nhờ vậy, làng càng được khách du lịch trong và ngoài nước biết đến. Theo thống kê, sản phẩm của làng nghề chủ yếu được bán trực tiếp cho khách du lịch, còn lại khoảng 30% là sản xuất theo đơn đặt hàng trong và ngoài nước.

Làng đã mỹ nghệ Non Nước là điểm đến quen thuộc khi du lịch đến Đà Nẵng

Tham gia tour Đà Nẵng và ghé thăm một cơ sở sản xuất đá mỹ nghệ trong làng nghề, du khách sẽ không khỏi trầm trồ trước sự phong phú và đa dạng của các mặt hàng nơi đây. Từ những bức tượng nhỏ bằng ngón tay cho đến tượng lớn như người thật, tất cả đều sinh động và hết sức tinh xảo. Cũng vì thế, mà sau khi tham quan một vòng, du khách nào cũng phải mua một vài món đồ về trang trí cũng như tặng người thân.

Ngoài ra, du khách cũng có thể ghé thăm nhà thờ Thạch Nghệ Tổ Sư tại phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn. Vào ngày mùng 6 tháng Giêng âm lịch hàng năm, các nghệ nhân trong làng nghề sẽ tổ chức ngày giỗ tỗ của nghề đá mỹ nghệ Non Nước để tri ân đến người đã khai sinh ra làng nghề.

Ngày nay, sau hơn 400 năm ra đời, làng đá mỹ nghệ Non Nước Đà Nẵng vẫn còn tồn tại và giữ được sức sống mãnh liệt. Đó không chỉ là kết quả của sự cố gắng của các nghệ nhân trong làng nghề và chính quyền địa phương mà còn có sự hỗ trợ và ủng hộ rất lớn từ khách du lịch.

Hiện tại, Viet Fun Travel đang có nhiều tour du lịch Đà Nẵng hấp dẫn, du khách có thể gọi đến số tổng đài 1900 6749 hoặc 08 7300 6749 để tư vấn. Chúc quý khách có một chuyến du lịch thật nhiều niềm vui và hạnh phúc!

Du lịch Việt Vui tổng hợp

•