‘Nhà Việt Nam’ ở Expo 2015 có làm ‘nhục quốc thể’?

Tranh luận sôi nổi của cộng đồng mạng

Sự chia sẻ của bà O trong những ngày qua nhận được nhiều chú ý vì bà là chủ tịch của một hệ thống giáo dục Quốc tế tại Việt Nam. Hơn thế, bà lại đem “quốc thể” so sánh với chất lượng của một gian hàng khi đem dự Hội chợ thương mại quốc tế Expo Milan 2015.  

Bên cạnh những ý kiến đồng tình gian hàng Việt không xứng tầm khi mang ra triển lãm ở một Hội chợ mang tầm vóc quốc tế, thì cũng có những ý kiến phản đối cách nói của bà O vì cho rằng nó quá khắt khe, phiến diện. 

Những "suất ăn công nghiệp" theo cách gọi của bà O. Ảnh: Nguyễn Thị Oanh.

Bà O đánh giá cách trưng bày hàng hóa không cuốn hút, giống "hàng xén trong chợ". Ảnh: Nguyễn Thị Oanh.

Nick facbook Thiện Bình, nhận mình làm việc ở Expo Milan, viết: “Người Việt Nam đến thăm nhà triển lãm Việt Nam ở Expo và ngay lập tức chê “nhục quốc thể”. Còn các bạn Tây, đối tượng phục vụ chính thì không thấy ai hỏi gì cả. Khi các bạn Tây xếp hàng chờ hàng giờ để vào thăm nhà triển lãm Việt Nam thì người Việt Nam lại phá hàng với lý do vội, chỉ có 1 ngày ở triển lãm. Khi các bạn Tây vui lòng tự lấy đồ ăn tại quầy (take away) thì người Việt Nam lại bắt bẻ nhân viên phải phục vụ tận bàn . Vậy quốc thể ở đây là gì?

Những hình ảnh Thiện Bình đưa ra chứng minh "sức hút" của "nhà Việt Nam" trong Expo 2015 đối với du khách quốc tế. Ảnh: Thiện Bình.

Anh Thiện Bình cho biết: “Việt Nam là 1 trong 5 nhà triển lãm được khách thăm quan khen ngợi và là điểm đến đông nhất”, “Trung bình có 4.000 khách thăm nhà triển lãm mỗi ngày, chưa thấy một vị khách nào nói điều không tốt về nhà triển lãm. Chỉ với 300 mét vuông mà nhà triển lãm trưng bày được tất cả những đồ vật qua những niên đại lịch sử của Việt Nam, những đồ trưng bày làm từ chất liệu sơn mài, đất và gỗ, nhất là những nhạc cụ dân tộc cũng toàn bằng tre nứa, đàn đá... Có phải cứ chất một đống đồ cho nhiều, cho lớn thì mới là làm triển lãm không ạ?”. 

Kiến trúc "nhà Việt Nam" được CNN đánh giá là công trình thân thiện với thiên nhiên. Ảnh: CNN.

“Nhà Việt Nam” ở Hội chợ Expo Milan 2015 là thiết kế của kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa. Trong cuộc tranh luận, có người nhận xét mặt tiền “nhà Việt Nam” giống Garden By the Bay của Singapore. Ngay lập tức có ý kiến phản pháo rằng nên tự hào với những gì Việt Nam đã làm được chứ không phải chỉ chăm chăm soi xét, “kể xấu”. Người này cho biết: “Nhà tre Việt Nam ở Expo Milan 2015 được trang CNN Traveler xếp hạng vào top 15 công trình thân thiện với thiên nhiên". 

Không thể đánh giá “Nhà Việt Nam” làm “nhục quốc thể”

Có thể “nhà Việt Nam” không đáp ứng được mong mỏi, kỳ vọng của người Việt về một sân chơi quốc tế, nhưng không thể đem “quốc thể” ra làm cán cân so sánh. 

Gian trưng bày của Indonesia giới thiệu các hình ảnh về đất nước, con người và văn hoá Indonesia. Ảnh: Nguyễn Thị Oanh.

Khu trưng bày sản phẩm nông nghiệp của Indonesia. Nguyễn Thị Oanh.

Theo bà O, cách giới thiệu về nghệ thuật múa rối nước ở Indonesia ấn tượng hơn so với Việt Nam. Trước cửa "nhà Việt Nam" cũng đặt mấy con rối nước nhưng không có bất cứ dòng giới thiệu nào. Ảnh: Nguyễn Thị Oanh.

Cách bài trí thúng, mủng, nong, nia... cực kỳ ấn tượng và sang trọng ở gian hàng của Brunei. Ảnh: Nguyễn Thị Oanh.

Nhà báo Trường Ngọc Anh cho biết: “Quốc thể không thể là thứ đưa ra đá như đá quả bóng được. Ai đó có thể thất vọng vì nhìn không đẹp, ăn không ngon (như ở Việt Nam) nhưng không thể nói đó là "nhục quốc thể" được. Có những cái hay thì cũng sẽ có những cái dở và chúng ta cần rút kinh nghiệm, nhưng nhìn các bạn Tây xếp hàng vào xem, mua đồ, xem thông tin du lịch... và phản ánh là họ thích thì chắc đấy không phải là "nhục quốc thể". Nếu chúng ta trực tiếp đến thăm “ngôi nhà Việt Nam” có lẽ chúng ta sẽ nghĩ khác”.

Một du học sinh Việt tại Milano cho rằng: “Toà nhà triển lãm của Việt Nam được xây dựng bao trùm bởi các cây tre, bên ngoài được trang trí các chú rối nước, bên trong có các gian hàng trưng bày. Có phần biểu diễn của các nghệ sĩ mình đánh giá là rất xuất sắc”.
Bên cạnh đó, các món ăn đại diện cho ẩm thực Việt Nam được chọn để quảng bá với du khách quốc tế tại Expo Milan 2015 cũng bị đánh giá khắt khe, cho rằng không ngon như trong nước. 

Về vấn đề này, nhà báo Trương Anh Ngọc cho rằng: “Tiêu chuẩn An toàn thực phẩm ở Expo rất cao và những quy định về an toàn cháy nổ, chống khủng bố rất gắt gao? Không phải người ta không muốn làm những cái đó để quảng bá, mà có những thứ cần phải tuân theo quy định của Ban tổ chức quốc tế. Khi người Việt đi ăn đồ Việt ở nước ngoài (mà lại thiếu nhiều gia vị khác nhau, do tiêu chuẩn ATTP mà Ban tổ chức áp đặt) và nấu cho người nước ngoài ăn, thì chắc chắn không thể ngon được bằng ăn ở Hà Nội hay Sài Gòn”.

Một người Việt sống ở Ý nhiều năm xin phép giấu tên chia sẻ rằng anh thường xuyên đến triển lãm này trong vài ngày qua, và chứng kiến khoảng 3000-4000 lượt người tham quan “nhà Việt Nam”: "Ai đó có thể thất vọng vì nhìn không đẹp, ăn không ngon như ở Việt Nam, nhưng không thể nói đó là nhục quốc thể được".

PGS. Phan Đình Tân – người phát ngôn Bộ VHTT&DL cho biết: “Song song với việc kiểm tra tình hình thực tế bên đó, sự khách quan trong ý kiến này cũng cần được tìm hiểu. Cũng phải đặt ra khả năng, những phản ánh này chỉ mang tính cá nhân vì chưa hài lòng với một ai đó trong những người phục vụ tại Ngôi nhà Việt Nam, hoặc việc phục vụ chưa đáp ứng được nhu cầu của du khách”.

Theo ông Tân “thực tế có khá nhiều đánh giá rất tích cực quanh hoạt động của “nhà Việt Nam” tại Hội chợ quốc tế này, đơn cử như những lời khen của quốc tế về kiến trúc tòa nhà. Sau khi rà soát, những nhận xét tích cực ấy cũng cần được đưa tới dư luận – để mọi người không hiểu sai rằng ai đến ngôi nhà Việt Nam cũng thấy xấu, thấy tệ cả”.  

Bên cạnh đó, ông Tân cho rằng: “Chúng tôi luôn coi ngôi nhà Việt Nam tại Expo Milan là ngôi nhà chung của tất cả chúng ta. Trong câu chuyện này, Bộ VH,TT&DL thật sự cầu thị và sẵn sàng tiếp thu mọi ý kiến đóng góp”.

Tuấn Nghĩa

•