Nếu có dịp đến du lịch Sa Pa, ngoài việc thưởng thức những thương hiệu rượu nổi tiếng như rượu táo mèo, rượu linh chi, rượu ngô thì rượu San Lùng cũng là một cái tên quen thuộc với nhiều du khách khi đến đây.
Từ xưa đến nay, thứ rượu mang cái tên San Lùng đã khiến cho biết bao người phải ngây ngất, quyến luyến mỗi khi có dịp đến thăm đồng bào người dân tộc Dao tại thôn San Lùng, xã Bản Xèo, huyện Bát Xát. Cùng với rượu ngô Bắc Hà, rượu táo mèo thì rượu San Lùng là những danh tửu của điểm du lịch Sa Pa – Lào Cai.
 |
|---|
| Rượu San Lùng – danh tửu Lào Cai (ảnh sưu tầm) |
Người Dao nơi đây kể lại rằng, xa xưa, những người Dao đỏ định cư ở đất này vì thấy nơi đây sơn thuỷ hữu tình, có non có suối. Còn một lý do nữa khiến những người Dao đỏ vốn thích cuộc sống nay đây mai đó lại gắn bó với đất này là bởi những người đầu tiên đi mở đất ấy luôn thấy xuất hiện một chiếc cầu vồng trên đỉnh núi, mà kì lạ thay chỉ có ba sắc,đoán đây là nơi đất thiêng nênhọ đã quyết định ở lại xây dựng bản làng.
Khi đất hoang đã được dựng thành làng, thành bản thì cầu vồng ba sắc vẫn luôn xuất hiện, và sau một tù trưởng nằm chiêm bao thấy thần linh báo mộng rằng,nơi dân bản ông đang sống là bình rượu tiên của chốn thiên đàng, cầu vồng ba sắc ở đây chính là ba con rồng do trời sai xuống để lấy rượu cho tiên giới.
Giấc mơ tiên vừa dứt, vị tù trưởng ấy quyết định đặt tên cho bản mình theo tiếng người Dao là San Lùng có nghĩa là tam long, tức ba con rồng. Dân bản San Lùng tại điểm du lịch Sa Pa trồng cây lúa nương trên đỉnh núi ấy, cây lúa luôn nặng trĩu hạt, gạo thì thơm phức, uống nước chảy ra từ khe núi ấy lại thấy ngọt và thơm mát đến kỳ lạ. Khi những hạt thóc ấy được đem ra nấu rượu theo cách thức của người Dao đỏ thì tạo ra một loại rượu có hương vị thơm nồng riêng biệt mà không thứ rượu của vùng nào sánh đựơc.
Rượu San Lùng mang một mùi thơm là lạ của men lá rừng, vị đậm đà của thóc nương. Nhiều người vẫn thường nói rằng: San Lùng chính là mỹ tửu của đất trời ban cho, đã uống một giọt thì lại muốn uống thêm. Những giọt rượu thơm ngon đậm đà không chỉ mang ý nghĩa ẩm thực mà còn mang một ý nghĩa tâm linh, văn hóa.Rượu San lùng là loại rượu quý chỉ để dùng cúng bái trời đất tổ tiên, lễ, tết, hội hè, cưới hỏi và để đãi bạn hiền.
 |
|---|
| Mỹ tửu San Lùng (ảnh sưu tầm) |
Rượu San Lùng được chế biến rất công phu và cẩn trọng, từ hạt thóc chọn giữa nương được chưng ủ cùng thảo dược. Thóc phải mẩy và được hái về từ khi thóc vào sữa ở độ dẻo khô. Sau đó, thóc được sàng sạch, để nguyên vỏ cho vào đồ, khi nào thấy tất cả mọi hạt nở bung ra trắng xoá thì múc ra mẹt.
 |
|---|
| Loại men được làm từ 15 loại cây rừng (ảnh sưu tầm) |
Để làm nên hương thơm đặc trưng và không kém phần quyến rũ của rượu San Lùng, người Dao ở đây dùng một men nấu rượu vô cùng đặc biệt. Men rượu là men lá, được làm là gạo nếp thơm nghiền nhỏ cộng với 15 loại lá rừng. Tất cả15 loại lá cây ấy đều là vị thuốc, đều là thảo dược của núi rừng, có vị phòng chống lạnh, trừ cảm,có vị lại làm cho lưu thông khí huyết, giảm đau nhức khớp,có vị làm giảm đau đầu.
 |
|---|
| Ủ rượu San Lùng (ảnh sưu tầm) |
Sau 2 đêm, khi men ăn thóc làm cả mẹt bốc hơingùn ngụt thì cho vào thùng chứa ủ tiếp. Mùa đông thì ủ từ 5 đến 6 ngày, còn mùa hè chỉ ủ 4 ngày. Ủ xong, người ta cho vào nồi nấu cách thuỷ và khi nấu lửa phải luôn đều, già lửa một chút rượu sẽ bị khê còn nếu thiếu lửa thì không được rượu.
 |
|---|
| Tìm hiểu cách trưng cất rượu San Lùng (ảnh sưu tầm) |
Rượu San Lùng – thức rượu trở thành tên tuổi ở địa điểm du lịch Sa Pa, không thể lẫn với bất kỳ một loại rượu nào khác. Rượu trong suốt, mang mùi thơm đặc trưng, có vị êm dịu nhưng đậm đà. Khi uống làm cho người ta có cảm giác lâng lâng sảng khoái nhưng không bao giờ bị u mê, nhức trán, đau đầu. Chính vì những điều tuyệt vời đó, nếu du khách có dịp được đến du lịch nơi đây đừng bao giờ bỏ qua một lần được thưởng thức hương vị của loại rượu đặc biệt này!
