Giới thiệu về Nhà thờ Tân Xuân

SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN.
Theo tài liệu của các Linh Mục Thừa Sai Paris (MEP) thì từ lâu có một số dân chài ở Miền Trung vào Cửa Vẹm thuộc tỉnh Ninh Thuận lập nghiệp. Những người Công giáo trong nhóm này đoàn tụ lại phía Tây Giang để làm ăn sinh sống và nhất là để cùng nhau giữ đạo. Do đó, ngôi nhà thờ bằng lá dừa nước đầu tiên của vùng Phan Rang xuất hiện.
Thế nhưng, họ đạo Tân Xuân chỉ là nơi nghỉ chân của những người di cư. Một số người làm nghề chài lưới định cư, còn đa số di dân tiến sâu vào đất liền để làm ruộng, nương rẫy hoặc buôn bán với người Chăm.
Khi Cố Đề ( Louis de Gonzague Villaume) đảm nhận Giáo xứ Tấn Tài 1882, ngài chuyển ngôi nhà thờ Tây Giang về gò đất gần núi Đá Bạc với khoảng 50 gia đình Công giáo đoàn tụ chung quanh để bảo vệ ngôi nhà thờ này. Ngài đặt tên cho ngôi nhà thờ này là TÂN XUÂN, thánh hiệu là ĐỨC MẸ SẦU BI.
Tân Xuân chịu hậu quả nặng nề của phong trào Văn Thân: nhà thờ bị đốt phá, giáo dân bị phân tán. Năm 1885, Cha Bảy Ẩn là cha phó Tấn Tài, đặc trách họ đạo Tân Xuân, lại một lần nữa quy tụ đoàn chiên về khu đầm lầy bên bờ sông, gần cửa biển Đông Hải để xây dựng lại ngôi nhà thờ Tân Xuân.
Sau biến cố 1975, chính quyền niêm phong ngôi nhà thờ Tân Xuân khoảng 9 năm, không cho sinh hoạt tôn giáo tại đây. Vì thế, đất đai của họ đạo Tân Xuân bị người dân xung quanh chiếm lấy xây dựng nhà cửa. Sau khi được phép sinh hoạt lại thì nhà thờ đã bị xuống cấp trầm trọng
Đến năm 2004, để giáo dân khi tham dự thánh lễ tại ngôi nhà thờ được an toàn, Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa, Giám mục Giáo phận Nha Trang đã cho phép xây dựng lại.
Ngày 10. 10. 2004, Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa đã chủ sự thánh lễ khởi công xây dựng lại nhà thờ Tân Xuân. Ngày 19. 03. 2005, lễ đặt viên đá đầu tiên và ngày 02. 05.2006, nhà thờ Tân Xuân được Khánh thành và Cung hiến để dâng kính Thánh Cả Giuse Thợ. ( Ngôi nhà thờ này do cha Đaminh Nguyễn Thanh Vân xây dựng).
Ngày 23. 11. 2006, Đức Cha Giuse Võ Đức Minh, Giám mục Phó Giáo phận Nha Trang, đặt cha Đaminh Nguyễn Thanh Vân làm Quản nhiệm Giáo họ Tân Xuân.
Ngày 30. 05. 2009, Đức Cha Giuse Võ Đức Minh, Giám Mục phó Giáo phận Nha Trang ký Nghị Định Thiết Lập GIÁO XỨ TÂN XUÂN, với Bổn mạng ĐỨC MẸ SẦU BI, đặt cha Phêrô Cao Xuân Hóa làm Quản xứ Tiên khởi.
Ngày 10. 06. 2009, Đức Cha Giuse Võ Đức Minh chủ sự thánh lễ THÀNH LẬP GIÁO XỨ TÂN XUÂN, công bố cha Phêrô Cao Xuân Hóa là Quản xứ Tiên khởi của Giáo xứ Tân Xuân.
Ngày 01. 07. 2010, Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa, nguyên Giám mục Giáo phận Nha Trang chủ sự thánh lễ Làm Phép Chuông, Khánh thành Đài Đức Mẹ và Tháp Chuông.

11/9/2015 : Đức cha Giuse Võ Đức Minh bổ nhiệm Cha Gioakim Nguyễn Phúc Hòa làm Chánh xứ giáo xứ Tân Xuân.
III. CÁC CHỦ CHĂN.
Tuy là cái nôi của Miền Ninh Thuận, nhưng mọi sinh hoạt của giáo họ Tân Xuân lệ thuộc vào Giáo xứ Tấn Tài, các cha chỉ đến dâng thánh lễ, cử hành các bí tích rồi trở về giáo xứ, các việc khác do ông câu ông biện điều hành. Vì số người Công giáo rất ít so với lương dân, lại còn sống rải rác xa nhà thờ nên có nhiều khó khăn trong việc mục vụ.
1a. Các Linh mục Quản xứ Tấn Tài kiêm nhiệm giáo họ Tân Xuân:

• Louis de Gonzague Villaume ( Cố Đề) 1882 – 06. 09. 1900.
• Louis Nezeys ( Cố Nhạc) 1900 – 1903.
• Alexis Boivin ( Cố Nhã)  1903 – 1907.
• Jules Labiausse ( Cố Sáng)  1907 – 1920.
• Guillaume David ( Cố Yên)  1920 – 1924.
• Marcel Piquet ( Cố Lợi)  1924 – 1928.
• Pierre Ledarré ( Cố Châu)  1928 – 1945.
• Giuse Nguyễn Sồ  1945 – 1947.
• Emile Laborier ( Cố Hảo)  1947 – 1948.
• Paul Valour ( Cố Lực)  1948 – 1951.
• Giuse Nguyễn Công Nghị 17 tháng.
• Pierre Gauthier ( Cố Báu) 2 tháng.
• Marc Lefèbre ( Cố Kim) 1951 – 1970.
• Giuse Đinh Tường Huấn 04. 1961 – 11. 1961.
• Giuse Lê Khắc Tâm  1970 – 1975.
• Giuse Nguyễn Hoàng Kim 05. 1975 – 08. 1975.
• Giuse Trần Văn Láng 15. 08. 1975 – 05. 10. 2006.
• JB. Trần Minh Cương 05. 10. 2006 – 10. 06. 2009.

1b. Các Linh mục Phó xứ Tấn Tài phục vụ giáo họ Tân Xuân:

• F.x Nguyễn Nhị  1975 – 1989.
• Phêrô Nguyễn Đình Phiên  08. 1991 – 10. 08. 1995.
• Don Bosco Cao Tấn Phúc  21. 01. 1996 – 13. 07. 1997.
• Ignhaxiô Bùi Sĩ Đức  11. 08. 1995 – 2000.
• Gioakim Nguyễn Phúc Hòa  18. 08. 1997 – 2005.
• Giuse Nguyễn Văn Thi  03. 07. 1999 – 07. 2002.
• Đaminh Nguyễn Thanh Vân  2005 – 2009.

2. Linh mục Quản xứ Tân Xuân.

• Phêrô Cao Xuân Hóa  (từ 10. 06. 2009.)
• Gioakim Nguyễn Phúc Hòa (từ 11/9/2015)

3. Hoa quả ơn gọi của giáo xứ:
1 thầy Dòng thánh Phanxcô và 1 thầy Chủng viện Lâm Bích.